Unwaith eto gwelais yr holl ormesau sy'n cael eu gwneud dan haul. Ac wele ddagrau'r gorthrymedig, ac nid oedd ganddynt neb i'w cysuro! Ar ochr eu gormeswyr roedd pŵer, ac nid oedd neb i'w cysuro. 2Ac roeddwn i'n meddwl bod y meirw sydd eisoes wedi marw yn fwy ffodus na'r byw sy'n dal yn fyw. 3Ond yn well na'r ddau yw'r hwn na fu eto ac nad yw wedi gweld y gweithredoedd drwg sy'n cael eu gwneud o dan yr haul. 4Yna gwelais fod pob llafur a phob medr mewn gwaith yn dod o genfigen dyn at ei gymydog. Mae hyn hefyd yn wagedd ac yn ymdrechu ar ôl gwynt.
- Ex 1:13-14, Ex 1:16, Ex 1:22, Ex 2:23-24, Ex 5:16-19, Dt 28:33, Dt 28:48, Ba 4:3, Ba 10:7-8, Ne 5:1-5, Jo 6:29, Jo 16:4, Jo 19:21-22, Jo 24:7-12, Jo 35:9, Sa 10:9-10, Sa 12:5, Sa 42:3, Sa 42:9, Sa 69:20, Sa 80:5, Sa 102:8-9, Sa 142:4, Di 19:7, Di 28:3, Di 28:15-16, Pr 3:16, Pr 5:8, Pr 7:7, Ei 5:7, Ei 51:23, Ei 59:7, Ei 59:13-15, Gr 1:2, Gr 1:9, Mc 2:13, Mc 3:5, Mc 3:18, Mt 26:56, 2Tm 4:16-17, Ig 5:4
- Jo 3:11-26, Pr 2:17, Pr 9:4-6
- Jo 3:10-16, Jo 3:22, Jo 10:18-19, Sa 55:6-11, Pr 1:14, Pr 2:17, Pr 6:3-5, Je 9:2-3, Je 20:17-18, Mt 24:19, Lc 23:29
- Gn 4:4-8, Gn 37:2-11, 1Sm 18:8-9, 1Sm 18:14-16, 1Sm 18:29-30, Di 27:4, Pr 1:14, Pr 2:21, Pr 2:26, Pr 4:16, Pr 6:9, Pr 6:11, Mt 27:18, Ac 7:9, Ig 4:5, 1In 3:12
5Mae'r ffwl yn plygu ei ddwylo ac yn bwyta ei gnawd ei hun. 6Gwell yw llond llaw o dawelwch na dwy law yn llawn llafur ac ymdrech ar ôl gwynt.
7Unwaith eto, gwelais wagedd dan haul: 8un person nad oes ganddo un arall, naill ai mab neu frawd, ac eto nid oes diwedd ar ei holl lafur, ac nid yw ei lygaid byth yn fodlon â chyfoeth, fel nad yw byth yn gofyn, "I bwy yr wyf yn toi ac yn amddifadu fy hun o bleser?" Mae hwn hefyd yn wagedd ac yn fusnes anhapus.
9Mae dau yn well nag un, oherwydd mae ganddyn nhw wobr dda am eu llafur. 10Oherwydd os ydyn nhw'n cwympo, bydd rhywun yn codi ei gymrawd. Ond gwae'r hwn sydd ar ei ben ei hun pan fydd yn cwympo ac nad oes ganddo un arall i'w godi! 11Unwaith eto, os yw dau yn gorwedd gyda'i gilydd, maen nhw'n cadw'n gynnes, ond sut all rhywun gadw'n gynnes ar ei ben ei hun? 12Ac er y gallai dyn drechu yn erbyn un sydd ar ei ben ei hun, bydd dau yn ei wrthsefyll - ni chaiff llinyn triphlyg ei dorri'n gyflym.
- Gn 2:18, Ex 4:14-16, Nm 11:14, Ru 2:12, Di 27:17, Hg 1:14, Mc 6:7, In 4:36, Ac 13:2, Ac 15:39-40, 1Co 12:18-21, 2In 1:8
- Gn 4:8, Ex 32:2-4, Ex 32:21, Dt 9:19-20, 1Sm 23:16, 2Sm 11:27, 2Sm 12:7-14, 2Sm 14:6, Jo 4:3-4, Ei 35:3-4, Lc 22:31-32, Gl 2:11-14, Gl 6:1, 1Th 4:18, 1Th 5:11
- 1Br 1:1-4
- 2Sm 23:9, 2Sm 23:16, 2Sm 23:18-19, 2Sm 23:23, Dn 3:16-17, Ef 4:3
13Gwell oedd llanc tlawd a doeth na brenin hen a ffôl nad oedd bellach yn gwybod sut i ofyn am gyngor. 14Oherwydd aeth o'r carchar i'r orsedd, er iddo gael ei eni'n dlawd yn ei deyrnas ei hun. 15Gwelais yr holl fyw sy'n symud o dan yr haul, ynghyd â'r llanc hwnnw a oedd i sefyll yn lle'r brenin. 16Nid oedd diwedd ar yr holl bobl, pob un ohonynt yn arwain. Ac eto ni fydd y rhai a ddaw yn nes ymlaen yn llawenhau ynddo. Siawns nad yw hyn hefyd yn wagedd ac yn ymdrechu ar ôl gwynt.
- Gn 37:2, 1Br 22:8, 2Cr 16:9-10, 2Cr 24:20-22, 2Cr 25:16, Di 19:1, Di 28:6, Di 28:15-16, Pr 9:15-16
- Gn 41:14, Gn 41:33-44, 1Br 14:26-27, 1Br 23:31-34, 1Br 24:1-2, 1Br 24:6, 1Br 24:12, 1Br 25:7, 1Br 25:27-30, Jo 5:11, Sa 113:7-8, Gr 4:20, Dn 4:31
- 2Sm 15:6
- Ba 9:19-20, 2Sm 15:12-13, 2Sm 18:7-8, 2Sm 19:9, 1Br 1:5-7, 1Br 1:40, 1Br 12:10-16, Pr 1:14, Pr 2:11, Pr 2:17, Pr 2:26