Aeth i mewn i Jericho ac roedd yn pasio trwodd. 2Ac roedd yna ddyn o'r enw Sacheus. Roedd yn brif gasglwr trethi ac roedd yn gyfoethog. 3Ac roedd yn ceisio gweld pwy oedd Iesu, ond oherwydd y dorf ni allai, oherwydd ei fod yn fach o statws. 4Felly fe redodd ymlaen a'i ddringo i fyny i mewn i goeden sycamorwydden i'w weld, oherwydd roedd ar fin pasio'r ffordd honno. 5A phan ddaeth Iesu i'r lle, edrychodd i fyny a dweud wrtho, "Sacheus, brysiwch a dewch i lawr, oherwydd mae'n rhaid i mi aros yn eich tŷ chi heddiw." 6Felly brysiodd a dod i lawr a'i dderbyn yn llawen. 7A phan welson nhw hi, fe wnaethon nhw i gyd ymbalfalu, "Mae wedi mynd i mewn i fod yn westai dyn sy'n bechadur."
- Jo 2:1, Jo 6:1-27, 1Br 16:34, 1Br 2:18-22, Lc 18:35
- 2Cr 17:5-6, Lc 18:24-27
- Lc 9:7-9, Lc 12:25, Lc 23:8, In 12:21
- 1Br 10:27, 1Cr 27:28, Sa 78:47, Ei 9:10, Am 7:14, Lc 5:19
- Gn 18:3-5, Gn 19:1-3, Sa 101:2-3, Sa 139:1-3, Pr 9:10, El 16:6, Lc 19:10, In 1:48, In 4:7-10, In 14:23, 2Co 6:1, Ef 3:17, Hb 13:2, Dg 3:20
- Gn 18:6-7, Sa 119:59-60, Ei 64:5, Lc 2:16, Lc 5:29, Ac 2:41, Ac 16:15, Ac 16:34, Gl 1:15-16
- Mt 9:11, Mt 21:28-31, Lc 5:30, Lc 7:34, Lc 7:39, Lc 15:2, Lc 18:9-14
8Safodd Sacheus a dweud wrth yr Arglwydd, "Wele, Arglwydd, hanner fy nwyddau a roddaf i'r tlodion. Ac os wyf wedi twyllo unrhyw un o unrhyw beth, rwy'n ei adfer bedair gwaith."
9A dywedodd Iesu wrtho, "Heddiw mae iachawdwriaeth wedi dod i'r tŷ hwn, gan ei fod hefyd yn fab i Abraham. 10Oherwydd daeth Mab y Dyn i geisio ac i achub y colledig. "
11Wrth iddyn nhw glywed y pethau hyn, aeth ymlaen i ddweud dameg, oherwydd ei fod yn agos at Jerwsalem, ac oherwydd eu bod yn tybio bod teyrnas Dduw i ymddangos ar unwaith. 12Dywedodd felly, "Aeth uchelwr i wlad bell i dderbyn teyrnas iddo'i hun ac yna dychwelyd. 13Gan alw deg o'i weision, rhoddodd ddeg minas iddynt, a dywedodd wrthynt, 'Ymgysylltwch â busnes nes i mi ddod.' 14Ond roedd ei ddinasyddion yn ei gasáu ac wedi anfon dirprwyaeth ar ei ôl, gan ddweud, 'Nid ydym am i'r dyn hwn deyrnasu arnom.'
- Lc 17:20, Ac 1:6, 2Th 2:1-3
- Mt 21:38, Mt 25:14-30, Mt 28:18, Mc 12:1, Mc 13:34-37, Mc 16:19, Lc 19:12-27, Lc 20:9, Lc 24:51, In 18:37, Ac 1:9-11, Ac 17:31, 1Co 15:25, Ef 1:20-23, Ph 2:9-11, Hb 9:28, 1Pe 3:22, Dg 1:7
- Mt 25:14-15, In 12:26, Rn 12:6-8, 1Co 12:7-11, 1Co 12:28-29, Gl 1:10, Ig 1:1, 1Pe 4:9-11, 2Pe 1:1
- 1Sm 8:7, Sa 2:1-3, Ei 49:7, Sc 11:8, Lc 19:27, In 1:11, In 15:18, In 15:23-24, Ac 3:14-15, Ac 4:27-28, Ac 7:51-52
15Pan ddychwelodd, ar ôl derbyn y deyrnas, gorchmynnodd i'r gweision hyn yr oedd wedi rhoi'r arian iddynt gael eu galw iddo, er mwyn iddo wybod beth roeddent wedi'i ennill trwy wneud busnes. 16Daeth y cyntaf ger ei fron, gan ddweud, 'Arglwydd, mae dy mina wedi gwneud deg minas yn fwy.'
17Ac meddai wrtho, 'Da iawn, was da! Oherwydd eich bod wedi bod yn ffyddlon mewn ychydig iawn, bydd gennych awdurdod dros ddeg dinas. '
18A daeth yr ail, gan ddweud, 'Arglwydd, mae dy mina wedi gwneud pum minas.'
19Ac meddai wrtho, 'Ac rwyt ti i fod dros bum dinas.' 20Yna daeth un arall, gan ddweud, 'Arglwydd, dyma dy mina, a gedwais i mewn hances; 21canys yr oeddwn yn ofni chwi, am eich bod yn ddyn difrifol. Rydych chi'n cymryd yr hyn na wnaethoch chi ei adneuo, ac yn medi'r hyn na wnaethoch chi ei hau. '
22Dywedodd wrtho, 'Fe'ch condemniaf â'ch geiriau eich hun, was drygionus! Roeddech chi'n gwybod fy mod i'n ddyn difrifol, yn cymryd yr hyn na wnes i ei adneuo ac yn medi'r hyn na wnes i ei hau? 23Pam felly na wnaethoch chi roi fy arian yn y banc, ac ar fy nyfodiad efallai fy mod wedi ei gasglu gyda llog? ' 24Ac meddai wrth y rhai oedd yn sefyll o'r neilltu, 'Cymerwch y mina oddi wrtho, a'i roi i'r un sydd â'r deg minas.'
25A dyma nhw'n dweud wrtho, 'Arglwydd, mae ganddo ddeg minas!' 26'Rwy'n dweud wrthych y bydd mwy yn cael ei roi i bawb sydd wedi gwneud hynny, ond gan yr un sydd heb wneud hynny, bydd hyd yn oed yr hyn sydd ganddo yn cael ei gymryd i ffwrdd. 27Ond o ran y gelynion hyn i mi, nad oedd am imi deyrnasu drostynt, dewch â nhw yma a'u lladd ger fy mron. '" 28Ac wedi iddo ddweud y pethau hyn, aeth ymlaen, gan fynd i fyny i Jerwsalem.
- 2Sm 7:19, Ei 55:8-9, Lc 16:2
- 1Sm 2:30, 1Sm 15:28, 2Sm 7:15, Sa 109:8, El 44:12-16, Mt 13:12, Mt 21:43, Mt 25:28-29, Mc 4:25, Lc 8:18, Lc 16:3, In 5:1-3, Ac 1:20, 2In 1:8, Dg 2:3, Dg 3:11
- Nm 14:36-37, Nm 16:30-35, Sa 2:3-5, Sa 2:9, Sa 21:8-9, Sa 69:22-28, Ei 66:6, Ei 66:14, Na 1:2, Na 1:8, Mt 21:37-41, Mt 22:7, Mt 23:34-36, Lc 19:14, Lc 19:42-44, Lc 20:16, Lc 21:22, Lc 21:24, 1Th 2:15-16, Hb 10:13
- Sa 40:6-8, Mc 10:32-34, Lc 9:51, Lc 12:50, Lc 18:31, In 18:11, Hb 12:2, 1Pe 4:1
29Pan ddaeth yn agos at Bethphage a Bethany, wrth y mynydd a elwir Olivet, anfonodd ddau o'r disgyblion, 30gan ddweud, "Ewch i mewn i'r pentref o'ch blaen, lle wrth ddod i mewn fe welwch ebol wedi'i glymu, nad oes neb erioed wedi eistedd arno. Datgysylltwch ef a dewch ag ef yma. 31Os oes unrhyw un yn gofyn i chi, 'Pam ydych chi'n ei ddadosod?' byddwch yn dweud hyn: 'Mae gan yr Arglwydd ei angen.' "
32Felly aeth y rhai a anfonwyd i ffwrdd a dod o hyd iddo yn union fel yr oedd wedi dweud wrthyn nhw. 33A chan eu bod yn datod yr ebol, dywedodd ei berchnogion wrthyn nhw, "Pam wyt ti'n datod yr ebol?" 34A dywedon nhw, "Mae gan yr Arglwydd ei angen." 35A dyma nhw'n dod ag e at Iesu, a thaflu eu clogynnau ar yr ebol, dyma nhw'n gosod Iesu arno. 36Ac wrth iddo farchogaeth ar hyd, fe wnaethon nhw daenu eu clogynnau ar y ffordd. 37Wrth iddo agosáu - eisoes ar y ffordd i lawr Mynydd yr Olewydd - dechreuodd lliaws cyfan ei ddisgyblion lawenhau a chanmol Duw â llais uchel am yr holl weithredoedd nerthol a welsant, 38gan ddweud, "Gwyn ei fyd y Brenin sy'n dod yn enw'r Arglwydd! Heddwch yn y nefoedd a gogoniant yn yr uchaf!"
- Lc 22:13
- Sc 9:9, In 10:35, In 12:16, 2Co 8:9
- 1Br 9:13, Mt 21:7, Mc 11:7-8, In 12:14, Gl 4:15-16
- 1Br 9:13, Mt 21:8
- Ex 15:1-18, Ba 5:1-31, 2Sm 6:2-6, 1Br 8:55-56, 1Cr 15:28, 1Cr 16:4-7, 2Cr 29:28-30, 2Cr 29:36, Er 3:10-13, Sa 106:12-13, Mt 21:1, Mc 13:3, Mc 14:26, Lc 7:16, Lc 18:43, Lc 19:20, In 12:12-13
- Sa 72:17-19, Sa 118:22-26, Sc 9:9, Mt 21:9, Mt 25:34, Mc 11:9-10, Lc 2:10-14, Lc 13:35, Rn 5:1, Ef 1:6, Ef 1:12, Ef 2:14-18, Ef 3:10, Ef 3:21, Cl 1:20, 1Tm 1:17, 1Pe 1:12, Dg 5:9-14, Dg 19:1-6
39A dywedodd rhai o'r Phariseaid yn y dorf wrtho, "Athro, cerydda'ch disgyblion."
40Atebodd, "Rwy'n dweud wrthych, pe bai'r rhain yn dawel, byddai'r union gerrig yn gweiddi."
41A phan ddaeth yn agos a gweld y ddinas, wylodd drosti, 42gan ddweud, "A fyddech chi, hyd yn oed chi, wedi gwybod ar y diwrnod hwn y pethau sy'n gwneud heddwch! Ond nawr maen nhw wedi'u cuddio o'ch llygaid. 43Oherwydd daw'r dyddiau arnoch chi, pan fydd eich gelynion yn sefydlu barricâd o'ch cwmpas ac yn eich amgylchynu ac yn eich hemio i mewn ar bob ochr 44a'ch rhwygo i lawr i'r llawr, chi a'ch plant ynoch chi. Ac ni fyddant yn gadael un garreg ar garreg arall ynoch chi, oherwydd nad oeddech chi'n gwybod amser eich ymweliad. "
- Sa 119:53, Sa 119:136, Sa 119:158, Je 9:1, Je 13:17, Je 17:16, Hs 11:8, Lc 13:34-35, In 11:35, Rn 9:2-3
- Dt 5:29, Dt 32:29, Sa 32:6, Sa 81:13, Sa 95:7-8, Ei 6:9-10, Ei 29:10-14, Ei 44:18, Ei 48:18, Ei 55:6, El 18:31-32, El 33:11, Mt 13:14-15, Lc 1:77-79, Lc 2:10-14, Lc 10:5-6, Lc 19:44, In 12:35-36, In 12:38-41, Ac 10:36, Ac 13:46, Ac 28:25-27, Rn 11:7-10, 2Co 3:14-16, 2Co 4:3-4, 2Co 6:1-2, 2Th 2:9-12, Hb 3:7, Hb 3:13, Hb 3:15, Hb 10:26-29, Hb 12:24-26
- Dt 28:49-58, Sa 37:12-13, Ei 29:1-4, Ei 37:33, Je 6:3-6, El 4:2, El 26:8, Dn 9:26-27, Mt 22:7, Mt 23:37-39, Mc 13:14-20, Lc 21:20-24, 1Th 2:15-16
- 1Br 9:7-8, Sa 137:9, Gr 1:8, Dn 9:24, Mi 3:12, Mt 23:37-38, Mt 24:2, Mc 13:2, Lc 1:68, Lc 1:78, Lc 13:34-35, Lc 19:42, Lc 21:6, In 3:18-21, 1Pe 2:12
45Aeth i mewn i'r deml a dechrau gyrru allan y rhai a werthodd, 46gan ddweud wrthyn nhw, "Mae'n ysgrifenedig, 'Bydd fy nhŷ yn dŷ gweddi,' ond rydych chi wedi'i wneud yn ffau o ladron."
47Ac roedd yn dysgu'n feunyddiol yn y deml. Roedd yr archoffeiriaid a'r ysgrifenyddion a phrif ddynion y bobl yn ceisio ei ddinistrio, 48ond ni ddaethon nhw o hyd i unrhyw beth y gallen nhw ei wneud, oherwydd roedd yr holl bobl yn hongian ar ei eiriau.