Yn fuan wedi hynny aeth ymlaen trwy ddinasoedd a phentrefi, gan gyhoeddi a dod â newyddion da teyrnas Dduw. Ac roedd y deuddeg gydag ef, ²a hefyd rhai menywod a gafodd iachâd o ysbrydion drwg a gwendidau: Mair, o'r enw Magdalene, yr oedd saith cythraul wedi mynd allan ohoni, ³a Joanna, gwraig Chuza, rheolwr cartref Herod, a Susanna, a llawer o rai eraill, a ddarparodd ar eu cyfer allan o'u gallu. ⁴A phan oedd torf fawr yn ymgynnull a phobl o dref ar ôl tref yn dod ato, dywedodd mewn dameg: ⁵"Aeth heuwr allan i hau ei had. Ac wrth iddo hau, cwympodd rhai ar hyd y llwybr a chael ei sathru dan draed, ac adar yr awyr yn ei ddifa. ⁶A syrthiodd rhai ar y graig, ac wrth iddi dyfu i fyny, fe wywodd i ffwrdd, oherwydd nid oedd ganddo leithder. ⁷A syrthiodd rhai ymhlith drain, a thyfodd y drain ag ef a'i dagu. ⁸A syrthiodd rhai i bridd da a thyfu a ildio canwaith. "Wrth iddo ddweud y pethau hyn, galwodd allan," Yr hwn sydd â chlustiau i glywed, gadewch iddo glywed. "

⁹A phan ofynnodd ei ddisgyblion iddo beth oedd y ddameg hon yn ei olygu,

¹⁰meddai, "I chi mae wedi cael ei roi i wybod cyfrinachau teyrnas Dduw, ond i eraill maen nhw mewn damhegion, fel 'wrth weld efallai na fyddan nhw'n gweld, a chlywed efallai nad ydyn nhw'n deall.' ¹¹Nawr y ddameg yw hon: Gair Duw yw'r had. ¹²Y rhai ar hyd y llwybr yw'r rhai sydd wedi clywed. Yna daw'r diafol a chymryd y gair oddi wrth eu calonnau, er mwyn iddynt beidio â chredu a chael eu hachub. ¹³A'r rhai ar y graig yw'r rhai sydd, wrth glywed y gair, yn ei dderbyn â llawenydd. Ond nid oes gwreiddiau i'r rhain; maent yn credu am ychydig, ac mewn amser profi yn cwympo i ffwrdd. ¹⁴Ac o ran yr hyn a ddisgynnodd ymhlith y drain, nhw yw'r rhai sy'n clywed, ond wrth iddyn nhw fynd ar eu ffordd maen nhw'n cael eu tagu gan ofalon a chyfoeth a phleserau bywyd, ac nid yw eu ffrwyth yn aeddfedu. ¹⁵O ran hynny yn y pridd da, nhw yw'r rhai sydd, wrth glywed y gair, yn ei ddal yn gyflym mewn calon onest a da, ac yn dwyn ffrwyth gydag amynedd.

¹⁶"Nid oes unrhyw un ar ôl goleuo lamp yn ei orchuddio â jar nac yn ei roi o dan wely, ond yn ei roi ar stand, fel y gall y rhai sy'n mynd i mewn weld y golau. ¹⁷Oherwydd nid oes dim yn gudd na fydd yn cael ei amlygu, ac nid oes unrhyw beth cyfrinachol na fydd yn hysbys ac yn dod i'r amlwg. ¹⁸Cymerwch ofal yna sut rydych chi'n clywed, oherwydd i'r un sydd â, bydd mwy yn cael ei roi, ac oddi wrth yr un sydd heb, bydd hyd yn oed yr hyn y mae'n credu sydd ganddo yn cael ei gymryd i ffwrdd. "

¹⁹Yna daeth ei fam a'i frodyr ato, ond ni allent ei gyrraedd oherwydd y dorf. ²⁰A dywedwyd wrtho, "Mae eich mam a'ch brodyr yn sefyll y tu allan, yn dymuno eich gweld chi."

²¹Ond atebodd nhw, "Fy mam a fy mrodyr yw'r rhai sy'n clywed gair Duw ac yn ei wneud."

²²Un diwrnod aeth i mewn i gwch gyda'i ddisgyblion, a dywedodd wrthynt, "Gadewch inni fynd ar draws i ochr arall y llyn." Felly dyma nhw'n mynd allan, ²³ac wrth iddynt hwylio syrthiodd i gysgu. A daeth storm wynt i lawr ar y llyn, ac roeddent yn llenwi â dŵr ac mewn perygl. ²⁴Aethant a hwy a'i ddeffro, gan ddweud, "Feistr, Feistr, yr ydym yn darfod!" Deffrodd a cheryddodd y gwynt a'r tonnau cynddeiriog, a daethon nhw i ben, a bu tawelwch. ²⁵Dywedodd wrthynt, "Ble mae eich ffydd?" Ac roedden nhw'n ofni, ac fe wnaethon nhw ryfeddu, gan ddweud wrth ei gilydd, "Pwy felly yw hwn, ei fod yn gorchymyn gwyntoedd a dŵr hyd yn oed, ac maen nhw'n ufuddhau iddo?" ²⁶Yna dyma nhw'n hwylio i wlad y Gerasenes, sydd gyferbyn â Galilea.

²⁷Pan oedd Iesu wedi camu allan ar dir, cyfarfu ag ef ddyn o'r ddinas a oedd â chythreuliaid. Am gyfnod hir nid oedd wedi gwisgo unrhyw ddillad, ac nid oedd wedi byw mewn tŷ ond ymhlith y beddrodau. ²⁸Pan welodd Iesu, fe waeddodd a chwympo i lawr o'i flaen a dweud â llais uchel, "Beth sydd gennych chi i'w wneud â mi, Iesu, Mab y Duw Goruchaf? Rwy'n erfyn arnoch chi, peidiwch â phoenydio fi." ²⁹Oherwydd yr oedd wedi gorchymyn i'r ysbryd aflan ddod allan o'r dyn. (Am lawer o amser roedd wedi ei gipio. Cafodd ei gadw dan warchodaeth a'i rwymo â chadwyni ac hualau, ond byddai'n torri'r bondiau ac yn cael ei yrru gan y cythraul i'r anialwch.)

³⁰Yna gofynnodd Iesu iddo, "Beth yw dy enw?" Ac meddai, "Lleng," oherwydd roedd llawer o gythreuliaid wedi mynd i mewn iddo.

³¹A dyma nhw'n erfyn arno i beidio â gorchymyn iddyn nhw adael i'r affwys. ³²Nawr roedd cenfaint fawr o foch yn bwydo yno ar ochr y bryn, ac fe wnaethon nhw erfyn arno adael iddyn nhw fynd i mewn i'r rhain. Felly rhoddodd ganiatâd iddyn nhw. ³³Yna daeth y cythreuliaid allan o'r dyn a mynd i mewn i'r moch, a rhuthrodd y fuches i lawr y lan serth i'r llyn a chael eu boddi. ³⁴Pan welodd y bugeiliaid beth oedd wedi digwydd, fe wnaethant ffoi a dweud hynny yn y ddinas ac yn y wlad.

³⁵Yna aeth pobl allan i weld beth oedd wedi digwydd, a daethant at Iesu a dod o hyd i'r dyn yr oedd y cythreuliaid wedi mynd ohono, yn eistedd wrth draed Iesu, wedi gwisgo ac yn ei iawn bwyll, ac roedd arnynt ofn. ³⁶Ac roedd y rhai oedd wedi ei weld yn dweud wrthyn nhw sut roedd y dyn oedd yn meddu ar gythraul wedi cael ei iacháu. ³⁷Yna gofynnodd holl bobl y wlad gyfagos o'r Gerasenes iddo adael oddi wrthyn nhw, oherwydd atafaelwyd nhw gydag ofn mawr. Felly fe aeth i mewn i'r cwch a dychwelyd. ³⁸Erfyniodd y dyn yr oedd y cythreuliaid oddi wrtho y gallai fod gydag ef, ond anfonodd Iesu ef i ffwrdd, gan ddweud, ³⁹"Dychwelwch i'ch cartref, a datgan faint mae Duw wedi'i wneud i chi." Ac fe aeth i ffwrdd, gan gyhoeddi ledled y ddinas gyfan faint roedd Iesu wedi'i wneud iddo.

⁴⁰Nawr pan ddychwelodd Iesu, roedd y dorf yn ei groesawu, oherwydd roedden nhw i gyd yn aros amdano. ⁴¹Ac fe ddaeth dyn o'r enw Jairus, a oedd yn llywodraethwr ar y synagog. A chwympo wrth draed Iesu, fe wnaeth ei annog i ddod i'w dŷ, ⁴²oherwydd roedd ganddo unig ferch, tua deuddeg oed, ac roedd hi'n marw. Wrth i Iesu fynd, pwysodd y bobl o'i gwmpas. ⁴³Ac roedd yna fenyw a oedd wedi cael gwaed yn gollwng am ddeuddeng mlynedd, ac er ei bod wedi treulio ei holl fywoliaeth ar feddygon, ni allai neb gael ei hiacháu. ⁴⁴Daeth i fyny y tu ôl iddo a chyffwrdd â chyrion ei ddilledyn, ac ar unwaith daeth ei rhyddhau o waed i ben.

⁴⁵A dywedodd Iesu, "Pwy oedd yn fy nghyffwrdd?" Pan wadodd pawb hynny, dywedodd Peter, "Feistr, mae'r torfeydd o'ch cwmpas ac yn pwyso arnoch chi!"

⁴⁶Ond dywedodd Iesu, "Fe wnaeth rhywun fy nghyffwrdd, oherwydd dwi'n gweld bod pŵer wedi mynd allan ohonof i." ⁴⁷A phan welodd y ddynes nad oedd hi wedi ei chuddio, daeth yn crynu, a chwympo i lawr ger ei fron gan ddatgan ym mhresenoldeb yr holl bobl pam ei bod wedi ei gyffwrdd, a sut y cafodd ei hiacháu ar unwaith. ⁴⁸Ac meddai wrthi, "Merch, mae dy ffydd wedi dy wella di; ewch mewn heddwch."

⁴⁹Tra roedd yn dal i siarad, daeth rhywun o dŷ'r pren mesur a dweud, "Mae'ch merch wedi marw; peidiwch â thrafferthu'r Athro mwyach."

⁵⁰Ond wrth glywed hyn, atebodd ef, "Peidiwch ag ofni; dim ond credu, a bydd hi'n iach."

⁵¹A phan ddaeth i'r tŷ, ni adawodd i neb fynd i mewn gydag ef, ac eithrio Pedr ac Ioan a Iago, a thad a mam y plentyn. ⁵²Ac roedd pawb yn wylo ac yn galaru amdani, ond dywedodd, "Peidiwch ag wylo, oherwydd nid yw hi wedi marw ond yn cysgu."

⁵³A dyma nhw'n chwerthin am ei ben, gan wybod ei bod hi'n farw. ⁵⁴Ond gan fynd â hi â llaw galwodd, gan ddweud, "Plentyn, cyfod." ⁵⁵A dychwelodd ei hysbryd, a chododd ar unwaith. A chyfarwyddodd y dylid rhoi rhywbeth iddi fwyta. ⁵⁶Ac roedd ei rhieni wedi eu syfrdanu, ond fe gododd arnyn nhw i ddweud wrth neb beth oedd wedi digwydd.